Ανησυχητική είναι η άρνηση επαγγελματιών υγείας, κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα, να συνεργαστούν με τους αδειοδοτημένους παρόχους για τη συλλογή, μεταφορά και την τελική διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων που «παράγουν», σύμφωνα με τους νόμους και κανονισμούς.

Μια κατάσταση ανεξέλεγκτη που παρατηρείται την τελευταία δεκαετία και ουδείς μέχρι σήμερα εκ των αρμόδιων φορέων, δεν χτυπάει καμπανάκι στους παρανομούντες ιατρούς. Με βάση επίσημα στοιχεία, από τους 2.791 παρόχους φροντίδας που είναι συμβεβλημένοι με το ΓεΣΥ (2.079 ειδικοί ιατροί και 712 προσωπικοί γιατροί) μόνο οι 667 συμμορφώνονται με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.

Η ανορθόδοξη διαχείριση των ιατρικών αποβλήτων αντιπροσωπεύει μια άμεση απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον στην Κύπρο. Η παραβίαση των αυστηρών κανονισμών που διέπουν την απόρριψη των ιατρικών αποβλήτων θέτει σε κίνδυνο την ευημερία των πολιτών και το οικοσύστημα.

Στην Κύπρο, η διαχείριση των αποβλήτων των ιατρικών εγκαταστάσεων ρυθμίζεται αυστηρά από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία. Η αναποτελεσματική διάθεση των ιατρικών αποβλήτων, ειδικά των επικίνδυνων υλικών που προέρχονται από περιβάλλοντα με κίνδυνο βιολογικής μετάδοσης, αποτελεί ωρολογιακή βόμβα. Χωρίς κατάλληλη επεξεργασία και καταστροφή, αυτά τα απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων μολυσμένων βελόνων, γαζών, ακόμη και ανθρώπινα μέλη με βιολογικό ιστό, μπορεί να καταστούν απειλή για τους πολίτες, οι οποίοι διατρέχουν κίνδυνο έκθεσης σε μολυσματικές ασθένειες.

Με βάση την εθνική νομοθεσία, μοναδικοί αδειοδοτημένοι πάροχοι με εξειδίκευση στη διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων, είναι τα μέλη του Συνδέσμου Εταιρειών Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΣΕΔΕΑ), τα οποία εδράζονται σε βιομηχανικές ζώνες βαριάς οχληρίας και εφαρμόζουν ρητές οδηγίες και προδιαγραφές, όπως αυτές που καταγράφονται στην άδεια διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων που εκδίδεται από τις αρμόδιες κρατικές Αρχές, στη βάση της οποίας και λειτουργούν.

Από δικής του πλευράς, ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) νίπτει τας χείρας του, μη μπορώντας να εξαναγκάσει τους ιατρούς να λειτουργούν νομότυπα, όπως και ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), ο οποίος αρνείται να επιβάλλει κυρώσεις στη συνεργασία με ιδιώτες ιατρούς, οι οποίοι απορρίπτουν ανορθόδοξα τα ιατρικά τους απόβλητα. Σημειώνεται ότι τα μέλη του Συνδέσμου απηύθυναν εκκλήσεις στον ΟΑΥ, όπως καλέσει τους συμβαλλόμενος με τον οργανισμό ιατρούς να συμμορφωθούν με το γράμμα του νόμου, χωρίς ουσιαστική ανταπόκριση.

Ούτε όμως και το αρμόδιο Τμήμα Περιβάλλοντος υποχρεώνει τους ιατρούς να συμβάλλονται με τους παρόχους, παρά μόνο υποδεικνύει τη νομοθεσία που αναφέρεται ρητά στον Περί Αποβλήτων Νόμο του 2011. Σημειώνεται ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος προγραμματίζει να προβεί σε εκστρατεία σε ιατρεία και ιατρικά κέντρα σε παγκύπρια βάση για να διαπιστώσει κατά πόσο έχουν συμβληθεί με αδειοδοτημένες μονάδες για τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται σε αυτά.

Ο τομέας της διαχείρισης υγειονομικών αποβλήτων παραμένει ακηδεμόνευτος, με τους παρόχους να απορρίπτουν ακόμη και σε κοινές σακούλες σκουπιδιών, επικίνδυνα απόβλητα, γεγονός που επιβεβαιώνουν, οι υγειονομικές υπηρεσίες και το τμήμα καθαριότητας του Δήμου Λεμεσού, αλλά και το ΟΕΔΑ Πεντακώμου, σε καταγγελίες τους προς το Τμήμα Περιβάλλοντος.

Τα μέλη του Συνδέσμου Εταιρειών Διαχείρισης Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων εφαρμόζουν σχολαστικές πιστοποιημένες με συστήματα ISO διαδικασίες αποστείρωσης και καταστροφής των τοξικών ιατρικών αποβλήτων, τα οποία ελαχιστοποιούν τους κινδύνους μετάδοσης ασθενειών διασφαλίζοντας τη δημόσια υγεία.

Η νομοθεσία αφορά συγκεκριμένα: Οδοντιατρεία, Μικροβιολογικά εργαστήρια, Κτηνιατρικές κλινικές, Κέντρα αιμοδοσίας, Κτηνιατρικά διαγνωστικά και ερευνητικά εργαστήρια, Εργαστήρια δερματοστιξίας, Διαγνωστικά και ερευνητικά εργαστήρια, Δημοτικά ιατρεία Κέντρα υγείας, Ιδιωτικά θεραπευτήρια Δημόσια θεραπευτήρια, Μονάδες Παροχής υπηρεσιών Υγείας.

Τα απόβλητα που παράγονται κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων της φροντίδας υγείας έχουν έναν μεγαλύτερο κίνδυνο πρόκλησης λοίμωξης και κάκωσης από οποιοδήποτε άλλο τύπο αποβλήτων. Η σωστή διακίνηση, ο χειρισμός και η απόρριψη των βιοϊατρικών αποβλήτων είναι σημαντικά στοιχεία ενός προγράμματος ελέγχου των λοιμώξεων. Η σωστή διαδικασία θα βοηθήσει στην προστασία των εργαζομένων, των ασθενών και της τοπικής κοινωνίας, από μολυσματικές ασθένειες.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, ο οποίος αναμένεται να προβεί σε καταγγελία στη Βουλή, η διαχείριση από μη εξειδικευμένους φορείς αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, ενώ η άρνηση επαγγελματιών υγείας να συμβάλλονται με τους αδειοδοτημένους παρόχους για τη συλλογή και μεταφορά Επικίνδυνων Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ιατρικά απόβλητα, (γάζες με αίμα, σύριγγες ακόμη και ανθρώπινοι ιστοί), καταλήγουν σε σακούλες σκουπιδιών, χωρίς, βεβαίως, να τύχουν της απαραίτητης και υποδειχθείσας από τη νομοθεσία, επεξεργασίας, για αποστείρωση και εξουδετέρωση επικίνδυνων παθογόνων οργανισμών.

Η έκθεση αυτού του είδους των αποβλήτων σε ακατάλληλους ή ακάλυπτους χώρους εγκυμονεί κινδύνους μεταφοράς μολυσματικών παραγόντων μέσω εντόμων, τρωκτικών και οικόσιτων ζώων ή ακόμα και της επιμόλυνσης και του τραυματισμού άλλων ανθρώπων.

Σημειώνεται ότι η ετήσια χρέωση για κάθε ιατρό φθάνει τα €300, με την υποχρέωση εκ μέρους των μελών του Συνδέσμου να παραλαμβάνουν σε εβδομαδιαία βάση τα μολυσματικά και τοξικά απόβλητα

Πηγή: Philenews