Ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός αναγνώρισε χθες πως ένα μέσο νοικοκυριό στην Κύπρο δύσκολα τα βγάζει πέρα. Αλλά, ταυτόχρονα, επέμεινε πως με ανάπτυξη γύρω στο 4% και ανεργία επίσης 4% δεν δικαιολογείται η συνέχιση των δύο μέτρων στήριξης που εφαρμόζονται σήμερα. Την ίδια ώρα, όμως, η Στατιστική Υπηρεσία δημοσίευσε στοιχεία που δείχνουν ότι ακόμα πιο δύσκολη -στα όρια ή κάτω από τα όρια της φτώχειας- παραμένει η κατάσταση για τα νοικοκυριά της χαμηλής εισοδηματικής τάξης, αλλά και σημαντικού μέρους αυτής που ονομάζεται μεσαία τάξη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, όπως τα δημοσίευσε το ΚΥΠΕ, σε κίνδυνο φτώχειας βρισκόταν το 2023 το 13,9% του πληθυσμού που ζει σε νοικοκυριά, περίπου 127.236 άτομα, των οποίων το ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημά τους ήταν ίσο ή κάτω από €11.324 ετησίως.

Συνολικά, το 28% του πληθυσμού ή 256.951 άτομα βρισκόταν το 2023 στην Κατώτερη Εισοδηματική Τάξη, με ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα κάτω από €14.155 τον χρόνο. Συγκριτικά, το 2022 το 29,4% ήταν στην Κατώτερη Εισοδηματική Τάξη και το 2021 το 27,4%.

Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, στη Μεσαία Εισοδηματική Τάξη ήταν το 2023 το 64,1% του πληθυσμού ή 587.144 άτομα, με το ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα να κυμαίνετο από €14.156 μέχρι €37.746, ετησίως.

Όμως, δεν είναι ικανοποιητικό το βιοτικό επίπεδο όλων των μελών της λεγόμενης Μεσαίας Τάξης. Η Στατιστική αναφέρει ότι το 21,9% της Μεσαίας Τάξης ή 200.975 άτομα ανήκουν στην πραγματικότητα στην Κατώτερη Μεσαία Εισοδηματική Τάξη και είχαν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα αντίστοιχο με το διάμεσο ισοδύναμο διαθέσιμο εθνικό εισόδημα, που κυμαίνεται μεταξύ €14.156 μέχρι €18.873.

Στη Μέση Μεσαία Εισοδηματική Τάξη ανήκει το 30,3% της Μεσαίας Εισοδηματικής Τάξης ή 277.292 άτομα και είχαν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριού €18.874 – €28.309 και το υπόλοιπο 11,9% ή 108.877 ανήκε στην Ανώτερη Μεσαία Εισοδηματική Τάξη και είχε ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριού €28.310 – €37.746.

Και υπάρχουν και τα νοικοκυριά της «Ανώτερης Εισοδηματικής Τάξης», που υπολογίζονται από την Στατιστική ότι είναι το 8% των νοικοκυριών, ή 72.601 άτομα, με διαθέσιμο ισοδύναμο εισόδημα άνω των 37.747 ευρώ.

Βοηθούν τα μέτρα

Μπορεί η κυβέρνηση να υποστηρίζει πως πλέον δεν συντρέχουν λόγοι να συνεχιστούν τα μέτρα κατά της ακρίβειας, λόγω της μείωσης του ρυθμού αύξησης του πληθωρισμού και της βελτίωσης των οικονομικών δεικτών, ωστόσο, στην πράξη φάνηκε πως αυτά έδωσαν ανάσα στα νοικοκυριά.

Η επιδότηση της αύξησης της τιμής του ηλεκτρισμού και ο μηδενισμός του ΦΠΑ σε έντεκα κατηγορίες προϊόντων που εφαρμόζονταν για αρκετούς μήνες, συνέβαλαν έστω κατά τι στη μείωση των μηναίων εξόδων των καταναλωτών. Κάτι που αποδεικνύουν και οι έρευνες που διενήργησαν κυβερνητικά τμήματα.

Στην περίπτωση του μηδενικού ΦΠΑ, οι έρευνες της Υπηρεσίας Καταναλωτών του Υπουργείου Ενέργειας, κατέδειξαν πως είχαν όφελος οι καταναλωτές. Συγκεκριμένα, το όφελος που είχαν τα νοικοκυριά σε κάθε ψώνισμα που κυμαινόταν από €80 μέχρι €100 είχαν όφελος μεταξύ €6 με €7.50. Αναλυτικά, τον Δεκέμβριο του 2023, για ψώνια που έκαναν οι καταναλωτές σε υπεραγορές, ύψους €81.60, λόγω του μηδενικού ΦΠΑ επωφελήθηκαν €6.62.

Φέτος τον Μάιο, για ψώνια ύψους €94.94, η εξοικονόμηση για τους καταναλωτές ήταν €7.40. Παράλληλα, στις 18 Σεπτεμβρίου, για αγορές προϊόντων που εμπίπτουν στο μηδενικό ΦΠΑ, συνολικού ύψους €95.97, οι καταναλωτές είχαν όφελος €7.32.
Συνεπώς, από την 1η Οκτωβρίου, οπότε τα προϊόντα θα επανέλθουν στις κανονικές τους τιμές, οι καταναλωτές θα βάζουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη για τα ίδια προϊόντα.

Οι αυξήσεις που θα επέλθουν

Από την Τετάρτη, το ψωμί, το γάλα, τα προϊόντα για την γυναικεία υγιεινή, ο καφές, η ζάχαρη, τα κρέατα και τα λαχανικά θα επιβαρύνονται με 5% ΦΠΑ. Επίσης, οι παιδικές πάνες και οι πάνες ενηλίκων θα φέρουν 19% ΦΠΑ.

Στην περίπτωση της επιδότησης της τιμής ηλεκτρισμού οι λογαριασμοί της ΑΗΚ, η κατάργησή της θα γίνει τέλος Οκτωβρίου.

Πάντως, ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, παραδέχθηκε πως δύσκολα τα βγάζει πέρα ένα μέσο νοικοκυριό, λόγω της ακρίβειας. «Σίγουρα είναι δύσκολο, αλλά γι’ αυτό υπάρχουν οι κοινωνικές παροχές και γι’ αυτό έχουν τεθεί σε υλοποίηση τα νηπιαγωγεία απογευματινές ώρες, η προδημοτική από τεσσάρων χρονών και άλλα μέτρα» τόνισε ο υπουργός μιλώντας στο Sigma.

Επιχειρηματολογώντας για τη λήξη της εφαρμογής των μέτρων, είπε πως ο ρυθμός ανάπτυξης φτάνει στο 4%, ο πληθωρισμός μειώθηκε κάτω του 2%, ενώ στον προϋπολογισμό περιλαμβάνεται €1 δισ. για κοινωνικές παροχές.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», η απόφαση για τερματισμό των μέτρων αιφνιδίασε όλους, καθώς υπήρχαν πληροφορίες πως τα μέτρα θα συνεχίζονταν και μάλιστα για το σκοπό αυτό τεχνοκράτες του Δημοσίου έκαναν ασκήσεις επί χάρτου.

Αντιδράσεις από τα κόμματα

Ο τερματισμός των μέτρων προκάλεσε αντιδράσεις των κομμάτων.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά, δήλωσε πως χρειάζεται ένας άλλος σχεδιασμός, με μόνιμα και ουσιαστικά μέτρα, που θα ανακουφίσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τις συνθήκες ακρίβειας και υψηλών επιτοκίων. Όπως είπε, πέραν της στήριξης των ευάλωτων ομάδων θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη μεσαία τάξη, στις οικογένειες με παιδιά και φοιτητές, στους χαμηλόμισθους και στις μικρές επιχειρήσεις.
«Αντί αυτών των πιο πιεστικών αναγκών καθώς και των επενδύσεων μακροπρόθεσμου αποτελέσματος, παρακολουθούμε μια αστόχευτη διόγκωση των ανελαστικών δαπανών του κράτους».

Από πλευράς του, ο εκπρόσωπος τύπου του ΑΚΕΛ Γιώργος Κουκουμάς δήλωσε πως η Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει στην χώρα που υποτίθεται ότι κυβερνά. «Ούτε έχει ιδέα για το τι βιώνει η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας εξαιτίας της ακρίβειας. Δεν εξηγείται αλλιώς η απόφασή της να καταργήσει τα μοναδικά μέτρα που υπήρχαν για στήριξη της κοινωνίας απέναντι στην ακρίβεια, δηλαδή την επιδότηση στο ηλεκτρικό ρεύμα και τον μηδενικό ΦΠΑ σε ορισμένα προϊόντα» πρόσθεσε. Όπως είπε, ο κυπριακός λαός χρειάζεται μια ισχυρή ασπίδα προστασίας απέναντι στην ακρίβεια και την τραπεζική αυθαιρεσία.

Το ΕΛΑΜ κάλεσε το Υπουργείο Οικονομικών να επανεξετάσει την απόφαση του και να συνεχίσει να εφαρμόζει μέτρα στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών, της μεσαίας τάξης και τον μικρομεσαίων.

Από την πλευρά της, η ΕΔΕΚ επισήμανε πως η κλιμακωτή επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος θα πρέπει να συνεχιστεί, καθώς οι συνθήκες ακρίβειας στην πραγματική οικονομία, παραμένουν σχεδόν αναλλοίωτες και δεν συνάδουν με αισιόδοξους αριθμούς και μεγέθη.

Πηγή: Philenews