Την επέκταση υφιστάμενου εναέριου δικτύου μέσης τάσης με ξύλινους πασσάλους κατά 8 χιλιόμετρα, η οποία περιλαμβάνει την εγκατάσταση συνολικά 127 πασσάλων για σύνδεση αδειοδοτημένου φωτοβολταϊκού πάρκου που χωροθετείται στη Σωτήρα Λεμεσού με τον υποσταθμό της ΑΗΚ που βρίσκεται στην Επισκοπή, προνοεί Έκθεση Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ), η οποία εκδόθηκε από την Περιβαλλοντική Αρχή στις 30/10/2024. Το μέρος του έργου, το οποίο εμπίπτει στην Κυπριακή Δημοκρατία, αποτελείται από 10 πασσάλους και έχει μήκος περίπου 700 μέτρων. Το υπόλοιπο έργο χωροθετείται εντός των Βρετανικών Βάσεων.

Η προτεινόμενη όδευση αφορά την επέκταση υφιστάμενου εναέριου δικτύου μέσης τάσης της ΑΗΚ, στις κοινότητες Επισκοπή και Σωτήρα της επαρχίας Λεμεσού, εντός και πλησίον της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Ποταμός Παραμαλίου στην περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και εντός της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (ΕΖΔ) Επισκοπή και πλησίον της ΖΕΠ Γκρεμοί Επισκοπής στην περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Βρετανικών Βάσεων. Στην περιοχή έχει αδειοδοτηθεί φωτοβολταϊκό πάρκο 10 MW το οποίο είναι και ο λόγος επέκτασης του υφιστάμενου δικτύου. Το πάρκο απέχει τουλάχιστον 2,5χλμ. από την περιοχή χωροθέτησης της προτεινόμενης όδευσης της νέας εναέριας γραμμής μέσης τάσης της ΑΗΚ. Οι δυνητικές επιπτώσεις του προτεινόμενου έργου αφορούν ως επί το πλείστον τους κινδύνους πρόσκρουσης και ηλεκτροπληξίας σημαντικών και προστατευόμενων ειδών αρπακτικών πτηνών που φωλιάζουν στην περιοχή.

Κατά την εξέταση του έργου από την ad-hoc επιτροπή για την ΕΟΑ, προτάθηκε όπως το φωτοβολταϊκό πάρκο συνδεθεί με την ήδη υφιστάμενη εναέρια γραμμή μέσης τάσης της ΑΗΚ, η οποία διαπερνά το κεντρικό τμήμα της ΖΕΠ Ποταμός Παραμαλίου και χωροθετείται μεταξύ των κοινοτήτων Πάνω Κυβίδες και Σωτήρα Λεμεσού. Σύμφωνα με την εισήγηση των περιβαλλοντικών οργανώσεων και μελών της ad-hoc επιτροπής για την ΕΟΑ, η συγκεκριμένη γραμμή θα πρέπει να αντικατασταθεί με νέο καλώδιο, πλήρως μονωμένο, τύπου XLPE, στο οποίο θα πρέπει να τοποθετηθούν ειδικές σημάνσεις (Fire-Fly Bird Diverters) κάθε 10 μέτρα σε όλο το μήκος της ήδη υφιστάμενης εναέριας γραμμής μέσης τάσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η πρόκληση επιπρόσθετης πίεσης και απειλής (νέα εναέρια γραμμή μέσης τάσης μεταξύ Επισκοπής και Σωτήρας Λεμεσού), ενώ, παράλληλα, μετριάζεται μία ήδη υφιστάμενη πίεση και απειλή (υφιστάμενη εναέρια γραμμή μέσης τάσης μεταξύ Πάνω Κυβίδων και Σωτήρας Λεμεσού), διασφαλίζοντας την προστασία σπάνιων και απειλούμενων ειδών αρπακτικών πτηνών, όπως ο Πυρόχρους Γύπας, ο Σπιζαετός και το Διπλογέρακο, που φωλιάζουν στην περιοχή.

Στα συμπεράσματα της έκθεσης ΕΟΑ τονίζεται ότι η προσθήκη εναέριας γραμμής προσθέτει στην πίεση της περιοχής και δυνητικά έχει επιπτώσεις στα είδη πτηνοπανίδας. Σημειώνεται ότι με την εφαρμογή μέτρων μετριασμού, οι επιπτώσεις οι οποίες είναι κυρίως οι συγκρούσεις και ηλεκτροπληξίες πτηνοπανίδας μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Επιπλέον, αναφέρεται ότι η εναέρια γραμμή μπορεί να μονωθεί ώστε να αποτραπούν οι δυνητικές επιπτώσεις ηλεκτροπληξίας της πτηνοπανίδας και μπορούν να τοποθετηθούν σημάνσεις οι οποίες να αμβλύνουν τις προσκρούσεις.

Η Περιβαλλοντική Αρχή, συναξιολογώντας όλα τα δεδομένα και κυρίως την άποψη της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας, ως καθ’ ύλην αρμόδιας Αρχής για την προστασία της πτηνοπανίδας, θεωρεί ότι το προτεινόμενο έργο που εμπίπτει εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας, μήκους 700 μέτρων, θα μπορούσε να κατασκευαστεί και λειτουργήσει μόνο με την προϋπόθεση της εφαρμογής συγκεκριμένων όρων.

Στους γενικούς όρους που εισηγείται η έκθεση ΕΟΑ αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στον βαθμό που είναι τεχνικά εφικτό το φωτοβολταϊκό πάρκο θα πρέπει να συνδεθεί με την ήδη υφιστάμενη εναέρια γραμμή μέσης τάσης της ΑΗΚ, η οποία διαπερνά το κεντρικό τμήμα της ΖΕΠ Ποταμός Παραμαλίου και χωροθετείται μεταξύ των κοινοτήτων Πάνω Κυβίδες και Σωτήρα Λεμεσού. Η συγκεκριμένη γραμμή θα πρέπει να αντικατασταθεί με νέο μονωμένο καλώδιο, στο οποίο θα πρέπει να τοποθετηθούν ειδικές σημάνσεις (Fire-Fly Bird Diverters) κάθε 10 μέτρα σε όλο το μήκος της ήδη υφιστάμενης εναέριας γραμμής μέσης τάσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η πρόκληση επιπρόσθετης πίεσης και απειλής (με εξ ολοκλήρου νέα εναέρια γραμμή μέσης τάσης μεταξύ Επισκοπής και Σωτήρας Λεμεσού), ενώ, παράλληλα, μετριάζεται μία ήδη υφιστάμενη πίεση και απειλή (υφιστάμενη εναέρια γραμμή μέσης τάσης μεταξύ Πάνω Κυβίδων και Σωτήρας Λεμεσού).

Περαιτέρω, στην πρόσθετη εναέρια καλωδίωση (είτε σε υφιστάμενη γραμμή είτε στην νέα πρόσθετη γραμμή) θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν κατάλληλα μονωτικά μέσα και τεχνικές ώστε να διασφαλίζεται πλήρως η αποφυγή ηλεκτροπληξίας στα είδη πτηνοπανίδας. Επίσης, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν κατάλληλα μέσα σήμανσης προς αποφυγή προσκρούσεων από είδη πτηνοπανίδας. Τόσο το είδος των μονωτικών μέσων και τεχνικών όσο και το είδος των σημάνσεων θα πρέπει να τύχουν της εκ των προτέρων έγκρισης της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας.
Στους ειδικούς όρους, προτείνεται όπως η νέα εναέρια γραμμή να είναι με μονωμένους αγωγούς μέσης τάσης XLPE ή PVC με εκ των προτέρων έγκρισης της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας. Και η σύνδεση του επίγειου μετασχηματιστή από το έργο μέχρι τον πάσσαλο ηλεκτρισμού να είναι με μονωμένους αγωγούς μέσης τάσης.

Παράλληλα, προτείνεται να τεθεί όρος να πραγματοποιηθεί ενδελεχής έλεγχος στους πασσάλους της υφιστάμενης γραμμής, με άμεση αντικατάσταση όσων παρουσιάζουν προβλήματα και κατάλληλη συντήρηση των υπολοίπων για την εξασφάλιση της σταθερότητάς τους. Σε όλο το μήκος της εναέριας γραμμής που οδηγεί στο φωτοβολταϊκό έργο που θα ενωθεί θα πρέπει, επίσης, να τοποθετηθεί ειδική σήμανση (Firefly Bird Diverters) κάθε 10 μέτρα.

Συνάντηση με ΑΗΚ και ενημέρωση ad-hoc επιτροπής για την ΕΟΑ

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», συνάντηση με την ΑΗΚ αναμένεται το προσεχές διάστημα, κατόπιν πρωτοβουλίας του διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος, σε μία προσπάθεια διασφάλισης από την Περιβαλλοντική Αρχή της εφαρμογής του όρου σύνδεσης του φωτοβολταϊκού πάρκου με την ήδη υφιστάμενη εναέρια γραμμή μέσης τάσης της ΑΗΚ μεταξύ Πάνω Κυβίδων και Σωτήρας Λεμεσού, χωρίς να απαιτηθεί η εγκατάσταση νέας εναέριας γραμμής μέσης τάσης της ΑΗΚ μεταξύ Επισκοπής και Σωτήρας Λεμεσού. Αμέσως μετά την τεχνική συνάντηση θα ενημερωθεί η ad-hoc επιτροπή για την ΕΟΑ και το θέμα διασφάλισης του όρου θα τεθεί εκ νέου ενώπιον της.

Αναλόγως των αποτελεσμάτων θα προχωρήσει η έκδοση συμπληρωματικής Έκθεσης ΕΟΑ με πρόσθετες η/και διευκρινιστικές ρυθμίσεις. Περαιτέρω, έχει προγραμματιστεί σύσκεψη στις 15 Νοεμβρίου με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για συζήτηση επί της ανάγκης για εκπόνηση στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και μελέτης ειδικής οικολογικής αξιολόγησης για ολόκληρο το δίκτυο μεταφοράς και διανομής της ΑΗΚ.

Πηγή: Philenews