Το πιθανότερο είναι ότι προς το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας η ΡΑΕΚ θα λάβει και θα ανακοινώσει την απόφασή της αναφορικά με την ένσταση του φορέα υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης εναντίον προηγούμενης απόφασης του Ρυθμιστή να απορρίψει την αίτηση του ΑΔΜΗΕ να πληρώνεται για τα έξοδά του από τις αρχές του 2025.

Ενόψει της απόφασης, εντείνονται μέρα με τη μέρα οι πιέσεις από τον ΑΔΜΗΕ, την ελληνική Κυβέρνηση και τη Γενική Διεύθυνση της ΕΕ, ώστε η ΡΑΕΚ να υπαναχωρήσει και να δεχθεί τα δύο βασικά αιτήματα: την έναρξη της αποπληρωμής του ΑΔΜΗΕ από την 1/1/2025 για όλες τις δαπάνες που θα κριθούν εύλογα έξοδα και την ανάληψη της ευθύνης για το γεωπολιτικό ρίσκο από τους καταναλωτές ηλεκτρισμού, ώστε, αν το έργο παρεμποδιστεί από την Τουρκία, να μην χάσει ούτε σεντ ο ΑΔΜΗΕ.

Δεν περνά, εκτός…

Από την ανεπίσημη πληροφόρηση που υπάρχει συνάγεται πως η ΡΑΕΚ ομόφωνα θα απορρίψει το αίτημα να καταστεί πιο ξεκάθαρο στο ρυθμιστικό πλαίσιο πως γίνει-δεν γίνει η διασύνδεση οι καταναλωτές στην Κύπρο θα πληρώσουν για τα έργα που θα έχουν γίνει μέχρι το σημείο της ενδεχόμενης παρεμπόδισής τους. Μοναδική περίπτωση για κάτι διαφορετικό θα ήταν μια δημόσια πολιτική παρέμβαση της Κυβέρνησης και προσωπικά του Προέδρου της Δημοκρατίας για ανάληψη του γεωπολιτικού κινδύνου από τους καταναλωτές ή το κρατικό ταμείο. Ή για απόρριψη αυτού του αιτήματος.

Ήδη η ελληνική ρυθμιστική αρχή έχει μεταφέρει, μετά από αξίωση της ελληνικής κυβέρνησης, το κόστος του γεωπολιτικού κινδύνου στους καταναλωτές εν Ελλάδι.

Εν μέσω των αφόρητων πιέσεων προς τη ΡΑΕΚ αλλά και προς την ίδια την Κυβέρνηση, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρακολουθεί εκ του μακρόθεν, δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του και δεν έχει κάνει την παραμικρή δήλωση επί των δύο συγκεκριμένων πτυχών, ιδιαίτερα για ενδεχόμενη παρέμβαση της Τουρκίας. Σε βαθμό που είναι άγνωστο αν ο ίδιος είναι πρόθυμος να δεχθεί -ή να επιβάλει- να πληρώσουν οι καταναλωτές ρεύματος ακόμα και αν δεν επωφεληθούν από την ηλεκτρική διασύνδεση με Κρήτη.

Η απουσία οποιασδήποτε παρέμβασης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας δίνει την εντύπωση πως αφήνει τη ΡΑΕΚ να βγάλει το φίδι από την τρύπα για ένα θέμα κατεξοχήν πολιτικό και προκαλεί πολλές αντιδράσεις, τόσο στο εσωτερικό (από παράγοντες της ενέργειας και της οικονομίας, που ανησυχούν για το ενδεχόμενο ενός νέου, ακόμα μεγαλύτερου, οικονομικού και πολιτικού φιάσκου), όσο και στο εξωτερικό, όπου οι προωθούντες τη διασύνδεση αξιώνουν από τον Πρόεδρο και την Κυβέρνηση να λάβουν την πολιτική ευθύνη και να ταχθούν ξεκάθαρα υπέρ της επιβάρυνσης των καταναλωτών και για το ρίσκο μιας τουρκικής επέμβασης.

Οργιάζει η Διεύθυνση Ενέργειας

Ιδιαίτερα έντονη στις πιέσεις της είναι η Διεύθυνση Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία σε αλλεπάλληλες τηλεδιασκέψεις με τη ΡΑΕΚ και το Υπουργείο Ενέργειας επιχειρεί να επιβάλει αποδοχή των αιτημάτων του ΑΔΜΗΕ και απειλά σε όλους τους τόνους ότι η ΕΕ θα στερήσει από την Κύπρο τη χορηγία των 657 εκατ. που παραχώρησε για την πραγματοποίηση της διασύνδεσης.

Τη χορηγία, ωστόσο, η ΕΕ την παραχώρησε αρχικά στην εταιρεία EuroAsia και στη συνέχεια στον ΑΔΜΗΕ, ως ιδιώτες επενδυτές, και από τον ΑΔΜΗΕ θα την στερήσει αν λάβει τελικά την απόφαση για την οποία προειδοποιεί. Παράλληλα, όμως, θα ναυαγήσει, ίσως οριστικά, η προοπτική της άρσης της ηλεκτρικής απομόνωσης της Κύπρου.

Σε μια τέτοια περίπτωση, ο ΑΔΜΗΕ θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, καθώς έχει ήδη δαπανήσει πολλές δεκάδες εκατομμύρια από τη χορηγία της ΕΕ για να πληρώσει την εταιρεία που κατασκευάζει το καλώδιο (και χρωστά πολύ περισσότερα σε απλήρωτες δόσεις προς τη Nexans) και θα κληθεί να τα επιστρέψει στην Κομισιόν αν το έργο ματαιωθεί.

Δεν αποκλείεται, όμως, αν τα πράγματα φθάσουν στα άκρα, ο ΑΔΜΗΕ να διεκδικήσει αποζημιώσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία ή τη ΡΑΕΚ. Ωστόσο, η ανάληψη του έργου της διασύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ έγινε κατόπιν ιδιωτικής συμφωνίας EuroAsia – ΑΔΜΗΕ, υπό τον συντονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και η ΡΑΕΚ κλήθηκε να εγκρίνει την αλλαγή του φορέα υλοποίησης μετά την επισημοποίηση της συμφωνίας EuroAsia – ΑΔΜΗΕ…

Δεν ανταποκρίνεται η ΕΕ για παραχώρηση εγγύησης

Η πληροφόρηση του Φιλελευθέρου αναφέρει ότι σε προηγηθείσα τηλεδιάσκεψη, με συμμετοχή της ΡΑΕΚ, του Υπουργείου Ενέργειας και της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της ΕΕ, η κυπριακή πλευρά επιχείρησε να θέσει την ΕΕ ενώπιον των ευθυνών της, σε περίπτωση που δύο κράτη μέλη της παρεμποδιστούν από ένα τρίτο κράτος να υλοποιήσουν έναν ευρωπαϊκό ενεργειακό σχεδιασμό. Εν ολίγοις ζητήθηκε από την ΕΕ να αναλάβει η ίδια το γεωπολιτικό ρίσκο. Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέφυγε να τοποθετηθεί. Πληροφορούμαστε ότι ανάλογη είναι η θέση (για εμπλοκή της ΕΕ για την προστασία του έργου και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς του) της ελληνικής ρυθμιστικής αρχής ενέργειας (ΡΑΑΕΥ).

Πληροφορούμαστε επίσης ότι η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας, της ΕΕ, απέρριψε και εισήγηση της κυπριακής πλευράς να αυξηθεί το ποσό της ευρωπαϊκής χορηγίας για τη διασύνδεση, προς διασφάλιση της βιωσιμότητας και της προσέλκυσης επενδυτών) από την στιγμή που έχει ήδη αυξηθεί σημαντικά ο προϋπολογισμός του κόστους και καθώς σχεδόν όλοι θεωρούν πολύ πιθανό ότι θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο, όταν ολοκληρωθούν οι μετρήσεις στον βυθό για τα ακριβή σημεία πόντισης του καλωδίου και όταν οριστικοποιηθεί η συμφωνία με τη Siemens για τους δύο σταθμούς μετατροπής της τάσης της ηλεκτρικής ενέργειας.

Η χορηγία των 657 εκατ. αποφασίστηκε από την ΕΕ όταν το κόστος είχε υπολογιστεί στα 1.4 δισ. ευρώ (σχεδόν 50% του κόστους) και η ΕΕ αρνείται να την αυξήσει στα 900-950 εκατ. (ή σε μικρότερο βαθμό), παρ’ ότι σήμερα το κόστος του έργου υπολογίζεται στα 1.94 δισ.

Πηγή: Philenews