Χωρίς επιπλέον κυματοθραύστες θα παραμείνει το παραλιακό μέτωπο από Νέο Χωριό Πάφου μέχρι τον Παχύαμμο, όπως καταδεικνύει η έκθεση της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης και επομένως πρέπει να εξευρεθούν άλλοι τρόποι για τον περιορισμό της έντονης διάβρωσης που παρατηρείται στην ευρύτερη περιοχή. Το έργο αξιολογείται ότι θα έχει αρνητικές, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στα είδη και τους οικοτόπους της περιοχής, και γι’ αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει η υλοποίηση του έργου.

Ολόκληρο το προτεινόμενο έργο, έχει μήκος περίπου 25 χιλιόμετρα και βρίσκεται στο βόρειο παραλιακό μέτωπο της Κύπρου. Οριοθετείται στα δυτικά από την βραχώδη έξαρση παρά το ξενοδοχείο Anassa (περιοχή Ασπρόγκρεμος εντός των ορίων της Κοινότητας Νέου Χωριού) και στα ανατολικά από το ανατολικό όριο του κόλπου Πωμού και της κοινότητας Παχύαμμου. Τμήμα Δημοσίων Έργων και άλλοι συναρμόδιοι φορείς πρότειναν την κατασκευή 43 κυματοθραυστών σε πέντε υποπεριοχές. 

Στην υποπεριοχή 1 που εκτείνεται από το ανατολικό όριο της περιοχής Χάλαβρο μέχρι τη φυσική προεξοχή της ακτογραμμής, ανατολικά του κατασκηνωτικού χώρου στον ευκαλυπτώνα του Δήμου Πόλις Χρυσοχούς προτείνεται η κατασκευή 9 αποσπασμένων κυματοθραυστών.

Στην υποπεριοχή 2 που εκτείνεται από τη φυσική προεξοχή της ακτογραμμής ανατολικά του κατασκηνωτικού χώρου στον ευκαλυπτώνα Πόλις Χρυσοχούς έως το δυτικό όριο της ακτογραμμής της Κοινότητας Αργάκας, προτείνεται η κατασκευή 13 αποσπασμένων κυματοθραυστών.

Στην υποπεριοχή 3 που εκτείνεται από το δυτικό όριο της παραλίας της κοινότητας Αργάκας μέχρι το δυτικό όριο του παραλιακού μετώπου της κοινότητας Νέα Δήμματα προτείνεται η κατασκευή 7 αποσπασμένων κυματοθραυστών.

Στην υποπεριοχή 4, από το παραλιακό μέτωπο της κοινότητας Νέα Δήμματα έως το αλιευτικό καταφύγιο του Πωμού προτείνεται η κατασκευή 9 αποσπασμένων κυματοθραυστών.

Στην υποπεριοχή 5, από το αλιευτικό καταφύγιο του Πωμού έως το ανατολικό άκρο της παραλίας της Παχύαμμου προτείνεται η κατασκευή 1 αποσπασμένου κυματοθραύστη ανατολικά του αλιευτικού καταφυγίου του Πωμού, καθώς και η κατασκευή τεσσάρων αποσπασμένων κυματοθραυστών στην παραλία της Παχυάμμου.

Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης, η παραλία της περιοχής του Δικτύου Natura 2000 «Περιοχή Πόλις-Γιαλιά» είναι πάρα πολύ σημαντική για την ωοτοκία των χελωνών Caretta caretta και Chelonia mydas. Ως εκ τούτου, σημειώνεται, η ακεραιότητα της περιοχής είναι σημαντική για την προστασία των ειδών αυτών. Περαιτέρω τονίζεται ότι η δημιουργία κυματοθραυστών έχει υψηλό κίνδυνο για επηρεασμό της περιοχής και του είδους λόγω επιπτώσεων. Επιπρόσθετα, υπάρχουν και οι δυνητικές επιπτώσεις στα υπόλοιπα είδη και οικοτόπους που αναφέρονται, περιλαμβανομένου οικότοπου προτεραιότητας.

Η Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης έχει καταδείξει ότι το έργο δυνητικά θα επηρεάσει την ακεραιότητα των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 και δεν συνιστάται η υλοποίηση του.

Διαφαίνεται ότι ακόμη και να μην γίνουν έργα εντός των περιοχών του Δικτύου Natura 2000, δεν αποκλείεται ο επηρεασμός των περιοχών εάν δημιουργηθούν κυματοθραύστες πλησίον των περιοχών, εφόσον μετατοπίζουν το πρόβλημα της διάβρωσης στις διπλανές περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι τα παράκτια και θαλάσσια τμήματα των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (ΕΖΔ) και Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) θα επηρεαστούν αρνητικά ακόμη και αν δεν έχουν έργα εντός των ορίων τους.

Επίσης, οι χελώνες κάνουν χρήση όλου του παραλιακού μετώπου εντός και εκτός της περιοχής του Δικτύου Natura 2000, άρα οι επιπτώσεις είναι πιθανές και από κυματοθραύστες εκτός της περιοχής. Το ίδιο ισχύει και για τον οικότοπο προτεραιότητας 1120* Εκτάσεις θαλάσσιας βλάστησης με Ποσειδωνία (Posidonia oceanica) όπου θα υπάρχει απώλεια του οικοτόπου αφού βρίσκεται και εκτός της περιοχής του Δικτύου Natura 2000.

Στην έκθεση τονίζεται ακόμα πως η μελέτη δεν αξιολογεί επαρκώς τις επιπτώσεις προς το είδος της μεσογειακής φώκιας Monachus monachus, έχοντας υπόψη ότι χρησιμοποιεί την ευρύτερη περιοχή μελέτης και χρησιμοποιεί σπηλιά πλησίον του έργου. Συγκεκριμένα, σε απόσταση 220 μέτρων από το σημείο του πρώτου κυματοθραύστη είναι η είσοδος της θαλάσσιας σπηλιάς του προστατευόμενου είδους φώκιας και σε απόσταση 300 μέτρων στα δυτικά βρίσκεται η παραλία Aσπρόκρεμμου που χρησιμοποιείται κι αυτή από τα είδη χελώνων για φωλεοποίηση.

Σημαντικές οι επιπτώσεις

Παρόλο που οι κυματοθραύστες είναι θαλάσσιο έργο, μπορούν να επηρεάσουν και το χερσαίο κομμάτι με την αύξηση της ωφέλιμης παραλίας και την χρήση της από ανθρώπους και ως αποτέλεσμα θα αυξηθεί η ανθρώπινη παρουσία και όχληση προς τα είδη. Σε συνέργεια με τον υφιστάμενο παραλιακό πεζόδρομο που έχει κατασκευαστεί στην περιοχή, η αύξηση της ανθρώπινης παρουσίας δυνητικά να έχει πρόσθετες επιπτώσεις.

Η περιοχή έχει υφιστάμενους κυματοθραύστες με λιμανάκι τα οποία προσθέτουν στην πίεση της περιοχής και προσθέτουν στις συναθροιστικές επιπτώσεις. Οι υφιστάμενοι κυμματοθραύστες ήταν σε σημείο που οι επιπτώσεις του αξιολογήθηκαν ως μη σημαντικές, όμως με την πρόσθεση και άλλων κυμματοθραυστών οι αθροιστικές επιπτώσεις θα είναι σημαντικές.

Επιπρόσθετα, υπάρχει ήδη μεγάλη πίεση προς την περιοχή λόγω παράνομων επεμβάσεων στην ζώνη προστασίας της παραλίας, εφαπτόμενες τουριστικές και οικιστικές αναπτύξεις, υφιστάμενα νόμιμα και παράνομα κέντρα εστίασης και αναψυχής, οργανωμένες παραλίες παροχής υπηρεσιών λουόμενων και υφιστάμενοι κυματοθραύστες από τη δημοτική πλαζ μέχρι τον κατασκηνωτικό χώρο στον ευκαλυπτώνα του Δήμου Πόλις Χρυσοχούς.

Επιπτώσεις από την υλοποίηση της ανάπτυξης

Δυνητικές επιπτώσεις που μπορεί να εμφανιστούν κατά την κατασκευή αλλά και κατά την λειτουργία της ανάπτυξης στο Δίκτυο Natura 2000 έχουν να κάνουν μεταξύ άλλων με την απώλεια οικοτόπων. Συγκεκριμένα, κατά την κατασκευή του έργου υπάρχει δυνητική απώλεια λιβαδιών Ποσειδωνίας λόγω αγκυροβόλησης των σκαφών που θα ασχολούνται με την κατασκευή.

Η κύρια επίπτωση που αναμένεται από την δημιουργία κυματοθραυστών είναι η μείωση του πληθυσμού των χελώνων οι οποίες γεννούν στην περιοχή. Μείωση από την μετατόπιση της ωοτοκίας από το σημείο το οποίο θα χρησιμοποιούσε μία χελώνα για την απόθεση των αυγών. Έχοντας υπόψη ότι οι χελώνες δύσκολα αλλάζουν θέση ωοτοκίας, αυτό θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στο είδος. Επιπρόσθετα, αν ένα μεγάλο κομμάτι της ευρύτερης περιοχής έχει κυματοθραύστες οποιαδήποτε δυνητική μετατόπιση θα είναι ακόμη πιο δύσκολη.

Τονίζεται πως υπάρχει κίνδυνος για τα νεογνά στην προσπάθεια τους να βγουν προς την θάλασσα, όπου μπορεί να εγκλωβιστούν στους κυματοθραύστες, να βγουν πάνω στους κυματοθραύστες και να είναι επιρρεπής σε θηρευτές ή να χρησιμοποιήσουν αρκετή ενέργεια στην προσπάθεια τους να αποφύγουν τους κυματοθραύστες αυξάνοντας και πάλι τον κίνδυνο θήρευσης. Οι κυματοθραύστες δημιουργούν καινούριο οικότοπο όπου μπορούν να τύχουν χρήσης από θηρευτές αυξάνοντας και πάλι την θνησιμότητα των νεογνών.

Οι κυματοθραύστες χρησιμοποιούνται για την μείωση της διάβρωσης, κάτι το οποίο πετυχαίνουν στα σημεία μπροστά από τους κυματοθραύστες, αλλά προκαλούν διάβρωση στα σημεία τα οποία δεν είναι μπροστά από τους κυματοθραύστες. Έχοντας το πιο πάνω υπόψη μερικά σημεία θα έχουν περισσότερη απόθεση και χώρο για ωοτοκία και άλλα θα έχουν λιγότερο. Εφόσον οι χελώνες είναι είδος το οποίο χρησιμοποιεί περίπου το ίδιο σημείο για ωοτοκία κάθε φορά, αυτό σημαίνει ότι ένα μέρος των χελωνών θα πρέπει να βρει εναλλακτικά σημεία απόθεσης. Επίσης, με την χρήση των κυματοθραυστών αναμένεται ότι σημειακά θα αυξηθεί η έκταση ωφέλιμης παραλίας και την χρήση της από ανθρώπους και ως αποτέλεσμα θα αυξηθεί η ανθρώπινη παρουσία και όχληση προς τα είδη.

Πηγή: Philenews