Έναν τεράστιο σε έκταση και πληθυσμό δήμο, για τα δεδομένα της Κύπρου, προβλέπει το πιο πιθανό σενάριο για τη Λευκωσία, στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης στην τοπική αυτοδιοίκηση, η τελική διαμόρφωση της οποίας οδεύει στο τέλος της. Αν και δεν έχουν ληφθεί ακόμα οι οριστικές αποφάσεις από την κυβέρνηση για κανέναν από τους νέους δήμους που θα «γεννήσει» η μεταρρύθμιση, οι πληροφορίες του «Πολίτη» για τον νέο «κεντρικό» δήμο της πρωτεύουσας αναφέρουν ότι το σενάριο που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες υλοποίησης προβλέπει έναν μεγάλο και ισχυρό δήμο, αποτελούμενο από τον σημερινό Δήμο Λευκωσίας, την Έγκωμη, τον Άγιο Δομέτιο, την Αγλαντζιά αλλά και τον Δήμο Στροβόλου! Πρόκειται για σχεδιασμό που οι μελετητές και οι σύμβουλοι του Υπουργείου Εσωτερικών προκρίνουν ως τον καταλληλότερο για τον σχηματισμό της κρίσιμης μάζας πληθυσμού που θα επιτρέψει τη δημιουργία ενός βιώσιμου, οικονομικά ισχυρού και διοικητικά αποτελεσματικού δήμου, ικανού να θέσει σε ένα νέο πλαίσιο τον θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης στην πρωτεύουσα. Με διαφορά ο νέος δήμος, εφόσον το σενάριο αυτό επικρατήσει όπως είναι το πιθανότερο, θα είναι ο μεγαλύτερος δήμος στην Κύπρο, με πληθυσμό (βάσει της απογραφής του 2011) κοντά στις 180 χιλιάδες. Δεύτερος σε πληθυσμό δήμος (πάντα με βάση την απογραφή του 2011) θα είναι ο νέος δήμος Λεμεσού, με περίπου 120 χιλιάδες κατοίκους (αν η συνένωση θα καλύψει μόνο τους δήμους Λεμεσού και Μέσα Γειτονιάς) και με περίπου 140 χιλιάδες αν η πιο πάνω συνένωση περιλάβει και τα Πάνω και Κάτω Πολεμίδια. Ο Δήμος Λεμεσού ενδέχεται να φθάσει τις 155 χιλιάδες αν συνενωθεί τόσο με τα Πολεμίδια όσο και με τον Άγιο Αθανασιο, αλλά αυτό είναι μάλλον απίθανο πλέον.

Με βάση το επικρατέστερο σενάριο, οι δήμοι στη μείζονα Λευκωσία θα μειωθούν σε τρεις, από δέκα που είναι σήμερα. Πέραν του νέου Δήμου Λευκωσίας, το εν λόγω σενάριο προβλέπει τη συνένωση των δήμων Λακατάμιας και Τσερίου (45-50 χιλιάδες) και τη συνένωση των δήμων Λατσιών, Γερίου και Ιδαλίου (35-40 χιλιάδες).
Αν και το σενάριο αυτό είναι σήμερα το επικρατέστερο, καθώς ευνοείται τόσο από τους συμβούλους και τους αρμόδιους τεχνοκράτες του Υπουργείου Εσωτερικών όσο και από ηγετικά στελέχη των επηρεαζόμενων δήμων, εξακολουθούν να υπάρχουν στο τραπέζι και κάποια άλλα σενάρια. Ένα από αυτά προβλέπει τη συνένωση του Δήμου Στροβόλου με τους δήμους Λακατάμιας και Τσερίου.

Οι αρχικές σκέψεις για συνένωση του Στροβόλου με την Αγλαντζιά φαίνεται να εγκαταλείπονται, όπως και η προοπτική για τέταρτο δήμο στη Λευκωσία, αποτελούμενο από τον Δήμο Ιδαλίου και τις κοινότητες Νήσου, Πέρα Χωρίου, Αγίου Σωζομένου, Ποταμιάς, Αλάμπρας και Λυμπιών.

Κανένας μόνος του

Οι πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι παρόλο που δεν έχουν ληφθεί οι τελικές αποφάσεις, το Υπουργείο Εσωτερικών φαίνεται να καταλήγει στη θέση ότι κανένας από τους υφιστάμενους δήμους δεν πρέπει να παραμείνει αυτόνομος δήμος, επειδή σε τέτοια περίπτωση δεν θα είχε την αναγκαία κρίσιμη μάζα πληθυσμού και εκ των πραγμάτων δεν θα ήταν ικανός να αναλάβει τις πολλές πρόσθετες αρμοδιότητες και ευθύνες που προβλέπει η μεταρρύθμιση. Η μόνη περίπτωση να παραμείνουν κάποιοι ακριτικοί ή απομονωμένοι ή ειδικού χαρακτήρα δήμοι χωρίς συνένωση με γειτονικούς δήμους ή κοινότητες συνδέεται άμεσα με το ενδεχόμενο η μεταρρύθμιση συνειδητά -και θεσμικά- να δημιουργήσει δήμους δύο ταχυτήτων, που θα διέπονται από διαφορετικές πρόνοιες του περί Δήμων νόμου. Τέτοιες σκέψεις έγιναν σε κάποια στιγμή για τους δήμους Αθηένου, Ιδαλίου, Πόλεως Χρυσοχούς, Λευκάρων και Αγίας Νάπας, όμως οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι εγκαταλείφθηκαν και πλέον τα επικρατέστερα σενάρια, ανά επαρχία, προβλέπουν συνενώσεις όλων των δήμων, ώστε ο αριθμός τους να μειωθεί γύρω στους 13-16, από σύνολο 30 στις ελεύθερες περιοχές. Δεν θα πρέπει πάντως να αγνοηθούν πλήρως οι παρασκηνιακές προσπάθειες κάποιων αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης να εξασφαλίσουν απευθείας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προνομιακή – χαριστική μεταχείριση, ώστε να αποφύγουν τη συνένωσή τους με άλλους δήμους. Ωστόσο, στο Προεδρικό έχει σταλεί αρμοδίως το μήνυμα ότι σε περίπτωση προνομιακής μεταχείρισης κάποιου δήμου από τον Πρόεδρο θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για δυναμική διεκδίκηση αυτονομίας και από άλλους δήμους και το όλο εγχείρημα ίσως τιναχθεί στον αέρα.

Όλα φλου στην Αμμόχωστο

Η ελεύθερη Αμμόχωστος είναι η περιφέρεια για την οποία τίποτε δεν μπορεί να λεχθεί με ασφάλεια ως προς τις συνενώσεις που μπορεί να γίνουν. Χωρίς υπερβολή, στην ελεύθερη Αμμόχωστο μπορεί να προκύψουν όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί και θεωρείται δεδομένο πως ό,τι κι αν αποφασίσει η κυβέρνηση θα υπάρξουν πολλές αντιδράσεις. Ένα από τα σενάρια που συζητείται είναι η δημιουργία ενός μεγάλου τουριστικού δήμου στην ελεύθερη Αμμόχωστο με συνένωση των δήμων Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Σωτήρας και Δερύνειας και συζητείται (υπάρχει ενδιαφέρον από κοινότητες) η δημιουργία ενός νέου δήμου από τις κοινότητες Λιοπετρίου, Αυγόρου, Άχνας, Φρενάρους και Αχερίτου. Σκέψεις υπάρχουν και για έναν πολύ μεγάλο σε έκταση δημο, αποτελούμενο από όλους τους δήμους και τις πέντε κοινότητες της περιοχής. Αν οι υφιστάμενες αντιδράσεις αποτρέψουν αυτό το ενδεχόμενο, υπό συζήτηση βρίσκονται και οι ακόλουθοι συνδυασμοί για τον σχηματισμό δύο δήμων.
Παραλίμνι – Αγία Νάπα και Δερύνεια – Σωτήρα
Παραλίμνι – Αγία Νάπα και Δερύνεια – Σωτήρα – Λιοπετρι, ενδεχομένως και άλλες κοινότητες
Παραλίμνι – Δερύνεια και Αγία Νάπα – Σωτήρα, ενδεχομένως και με Λιοπέτρι, Αυγόρου, Άχνα
Παραλίμνι – Αγία Νάπα και Δερύνεια – Σωτήρα – Λιοπέτρι – Φρέναρος.
Τρεις δήμοι στην Πάφο

Οι πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι πρέπει να θεωρείται δεδομένη η συνένωση των Δήμων Πάφου και Γεροσκήπου, με πιθανή την προσθήκη των κοινοτήτων Αχέλειας και Τίμης.

Τους άλλους δύο δήμους μάλλον θα συνθέσουν από τη μια η Πέγεια, η Κισσόνεργα, η Έμπα, η Λέμπα και η Χλώρακα και από την άλλη η Πόλις Χρυσοχούς, η Αργάκα, η Μακούντα, η Χρυσοχού, το Γουδί, η Στενή και η Πελαθούσα. Όπως και στις άλλες περιφέρειες, δεν αποκλείεται να υπάρξουν εν τέλει κάποιες ανακατατάξεις.

Παίζονται ακόμα τα Πολεμίδια στη Λεμεσό

Η Λεμεσός είναι μαζί με τη Λευκωσία οι περιφέρειες για τις οποίες λίγο-πολύ οι συνενώσεις έχουν διαμορφωθεί, παρ’ όλο ότι πρέπει να επαναλάβουμε ότι δεν λήφθηκαν ακόμα οριστικές αποφάσεις. Οι πληροφορίες του «Πολίτη» αναφέρουν ότι αυτό που «παίζεται» ακόμα είναι ο δήμος στον οποίο θα καταλήξουν τα Πάνω και Κάτω Πολεμίδια.

Οριστική φαίνεται να είναι η σύνθεση του δήμου ανατολικής Λεμεσού. Θα αποτελείται από τους δήμους Γερμασόγειας και Αγίου Αθανασίου και τις κοινότητες Αγίου Τύχωνα, Μουτταγιάκας, Φοινικαριών και Ακρούντας. Απομακρυσμένο είναι το σενάριο ο Άγιος Αθανάσιος να μην συνενωθεί με τη Γερμασόγεια και τις γειτονικές κοινότητες και να «πάει» στη Λεμεσό.

Σε ό,τι αφορά τον κεντρικό δήμο της Λεμεσού, θεωρείται βέβαιο (βάσει όλων των σεναρίων) ότι η Λεμεσός θα συνενωθεί με τον Δήμο Μέσα Γειτονιάς. Από εκεί και πέρα, είναι πιθανή η συνένωση και με τον Δήμο Κάτω Πολεμιδιών και την κοινότητα Πάνω Πολεμιδιών, χωρίς καθόλου να αποκλείεται και το σενάριο τα Πολεμίδια να συνενωθούν με τον δήμο δυτικής Λεμεσού, ο οποίος κατά βάση θα αποτελείται από τον Δήμο Ύψωνα και τις κοινότητες Ασώματου, Ερήμης, Τραχωνίου, Καντού, Ακρωτηρίου, Τσερκέζ Τσιφλίκ και Κολοσσίου. Επαναλαμβάνουμε ότι υπάρχει δυσφορία στην Ένωση Κοινοτήτων για τη συνένωση κάποιων κοινοτήτων με δήμους και αυτό ίσως επηρεάσει τελικά τις αποφάσεις, αν και είναι αρκετές οι κοινότητες (όχι μόνο στη Λεμεσό) που βλέπουν θετικά το ενδεχόμενο συνένωσής τους με δήμους, καθώς αυτό θα αυξήσει (από πέντε έως οκτώ φορές) τα υπολογιζόμενα έσοδά τους στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης.

Τα σενάρια για Λάρνακα

Σε ό,τι αφορά τη Λάρνακα, πιθανότερο σενάριο θεωρείται η συνένωση των δήμων Λάρνακας, Μενεού/Δρομολαξιας και της κοινότητας Λιβαδιών, χωρίς να αποκλείεται και η συνένωση με τη Βορόκληνη. Το σενάριο στον δήμο αυτό να προστεθεί και η Αραδίππου συζητείται μεν, αλλά μάλλον προσκρούει σε αντιδράσεις.

Τον δεύτερο δήμο στη Λαρνακα θα συνθέσουν κατά τα φαινόμενα η Αραδίππου, το Αβδελλερό και η Αθηένου, παρά τις προσπάθειες της τελευταίας -και τις πιέσεις στον Πρόεδρο Αναστασιάδη- να μείνει αυτόνομη.

Τα Λεύκαρα, παρά τον πολύ μικρό πληθυσμό (κάτω από χίλιους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011) θα παραμείνουν δήμος, αλλά θα συνενωθούν πιθανότατα με τις κοινότητες Βάβλας, Δελίκηπου, Κάτω Δρυ, Κάτω Λευκάρων, Κόρνου και Κοφίνου.